Beleidsplan Licht in de Openbare Ruimte

Buitengebied


Het buitengebied van Ommen bestaat uit landbouwgebied, toeristische- en recreatiegebieden. Ieder gebied draagt bij aan het visitekaartje van de gemeente. In het buitengebied komen zowel gebiedsontsluitingswegen als erftoegangswegen voor.

Het buitengebied van Ommen is in de avond en nachtelijke uren relatief donker. Het exacte beeld hangt af van de richting waarin je kijkt. 

1. Omhoog - de donkere hemel

Kijkend naar boven, op een heldere nacht, zijn veel meer sterren zichtbaar dan in de meeste andere delen van Nederland. Er is relatief weinig lichtvervuiling. Toch wordt ook de hemel boven de gemeente Ommen verlicht. Dit komt door de uitstraling van:

  • steden en grotere woonkernen in de regio
  • lokale lichtbronnen, zoals sportveldverlichting en openbare verlichting

2. Naar de horizon - richting open landschap

′s Avonds en ′s nachts, kijkend naar de horizon over het open en vrij donkere landschap, zijn vaak individuele lichtbronnen zichtbaar. Sommige zijn zichtbaar maar storen niet, omdat ze bijvoorbeeld naar beneden stralen of niet fel zijn. Andere lichtbronnen storen wel. Voorbeelden hiervan zijn:

  • felle buitenlampen van particulieren, met name als ze schuin zijn gericht
  • felle terrein- of reclameverlichting van een bedrijf  
  • een verlichte paardenbak (in de avond)
  • open stallen, waarvan de oranje of witte streep licht van verre zichtbaar is (in de avond)
  • openbare verlichting, als er strooilicht of fel licht is in het verder donkere buitengebied

blik op dorpsrandzone ommen

3. Naar de horizon - richting dorpskern

Kijkend vanaf het buitengebied naar de dorpskernen, zijn lichtbronnen zichtbaar van vooral woningen, maar ook van bedrijven en sportvelden. Soms is er een gele lichtkoepel zichtbaar, maar deze is veel minder opvallend dan de bekende oranje verlichte hemel boven grote kassengebieden elders in het land.

dorpsrandzone sportvelden 

Foto: Voorbeeld van dorpsrandzone zoals sportveld in Ommen

Gemeentelijk beleid Openbare Verlichting

Om bewust te verlichten maakt de gemeente Ommen in het buitengebied de volgende beleidskeuzes:

  • De gemeente wil het donkere landschap beschermen, en verstoring voor dieren, lichtvervuiling en onnodig energieverbruik voorkomen.
  • Buiten de bebouwde kom en in natuurgebieden wordt daarom in principe niet verlicht tenzij dit voor de verkeersveiligheid noodzakelijk is. De gemeente Ommen heeft altijd een sober verlichtingsbeleid voor het buitengebied gevoerd.                              
  • De gemeente overweegt verlichting alleen als dit voor de verkeersveiligheid nodig is bij kruisingen en T-splitsingen, scherpe bochten, lintbebouwing en buurtschappen 
  • Verlichting op deze locaties wordt uitsluitend overwogen wanneer andere mogelijkheden (zoals vormgeving van de weg en markering) niet voldoende verkeersveiligheid bieden. Eventuele verlichting zal een oriënterend karakter hebben.
  • Veilig rijden in het donker is mogelijk door goede markering zoals bijgevoegd filmpje van de provincie Overijssel. Ommen verlicht nieuwe situaties op doorgaande wegen ook op deze wijze. De provincie zal in komende jaren verlichting langs provinciale wegen nog verder saneren waar mogelijk, in afstemming met het gemeentelijk beleid.
  • In principe plaatst de gemeente in het buitengebied geen verlichting om reden van sociale veiligheid. Bij onvoldoende sociale controle, kan verlichting juist voor schijnveiligheid zorgen.
  • De gemeente heeft de voorkeur separaat aan de rijbaan gelegen fietspaden te verlichten in plaats van de rijbaan zelf te verlichten. 
  • Er wordt in principe geen openbare verlichting (bij)geplaatst. In sommige gevallen zal oude verlichting niet worden vervangen, bijvoorbeeld omdat de lantaarnpalen geen wezenlijke bijdrage leveren aan de verkeersveiligheid.  

losse mast op t splitsing buitengebied dwarsweg Stegeren

Foto 1: in het buitengebied verlicht de gemeente T-splitsingen met een enkele mast om de weggebruiker te attenderen op de splitsing.

Foto 2: op de Dwarsweg zijn lantaarnpalen met witte LED verlichting geplaatst om de scherpe bocht te markeren. Deze lampen zijn van veraf te zien in dit donkere gebied.