LED
LED lampen worden al jaren toegepast in huishoudens, als eerste in zaklampen en tuinverlichting. Later is dit verbreed naar huishoudelijke reguliere verlichting, zakelijke binnenverlichting en vervolgens naar openbare verlichting buiten.
Enkele eigenschappen:
- LED kan goed gericht worden, met minder lichthinder en lichtvervuiling tot gevolg
- LED is veelal dimbaar
- LED is compact, kan goed tegen kou maar slecht tegen warmte
- LED lampen zijn robuust, schokbestendig en hebben een lange levensduur
- LED vergt minder onderhoud omdat niet iedere paar jaar de lampen vervangen hoeven worden
- LED is in diverse kleuren verkrijgbaar
De techniek achter LED wordt in 2,5 minuut uitgelegd in dit filmpje ′werking van LED′.
LED in openbare verlichting
Voordelen van LED verlichting, gebruikt bij openbare verlichting:
- LED verlichting is goed te richten. Bij gebruik van een vlak armatuur is er minimale lichtvervuiling en worden de gevels van woningen niet aangelicht.
- De verschillende kleuren licht maken maatwerk mogelijk. Wit-geel licht geeft in een woonwijk een warmere gloed. Op een bedrijventerrein wordt vaak voor het koelere blauw-witte licht gekozen, wat nog energiezuiniger is. Groen- of amberkleurig licht geeft in natuurgebieden minder verstoring voor specifieke diersoorten. Zie de laatste paragraaf in het visie/beleidshoofdstuk Openbare Verlichting op Maat.
Nadeel van LED verlichting, gebruikt bij openbare verlichting:
- De eerste investering in LED is vaak hoger dan bij conventionele lampen. In sommige situaties verdient dit zich terug, bijvoorbeeld door dalend energieverbruik en lagere onderhoudsinspanningen. De technische ontwikkeling van LED gaat snel waardoor de kwaliteit en energie-efficiëntie van lampen blijft verbeteren en de prijzen de komende jaren verder zullen dalen.
- Veel en snelle veranderingen kunnen ook leiden tot een desinvestering.
Beleid gemeente Ommen
De gemeente Ommen heeft vooral in woongebieden en daarnaast langs gebiedsontsluitingswegen, op rotondes en in het centrum LED lampen geplaatst. In 2015 ging dit om 12% van de armaturen. Op dat moment was er in het buitengebied en op industrieterreinen nog geen LED toegepast.
De gemeente past bij vervanging van verlichting in een gehele straat of gebied de nieuwste techniek toe die kosteneffectief is en voldoet aan Bewust Verlichten. In de jaren na 2015 zal er veel LED verlichting worden toegepast. Bij het vervangen van een enkele lamp of armatuur, kiest de gemeente voor een type lijkend op de andere armaturen in de straat.
Foto: in de wijk Dante heeft de gemeente LED verlichting toegepast in rondstralende armaturen.
De gemeente wil meer vlakke armaturen toe gaan passen om lichthinder en lichtvervuiling te minimaliseren. Alleen als het gebied rondom verlicht moet worden zoals op parkeerplaatsen, worden rondstralers toegepast.
Op wegvakken waar een verlichtingssterkte op 100% van de ROVL-2011 wordt geplaatst, wordt de LED verlichting gedimd na de avondspits en in de nacht.
Foto: Er valt voldoende licht op de weg terwijl de berm onverlicht blijft. Aan de lantaarnpalen in de verte is te zien dat de verlichting zijwaarts nauwelijks zichtbaar is terwijl het wegdek wel goed wordt verlicht.