Hoofdstructuur
De hoofdstructuur bestaat uit de hoofdroutes. Dit zijn overwegend wegen binnen de kom (waar 50 km/uur mag worden gereden) en hoofdaders die de verschillende kernen met elkaar verbinden. Hierbij staat de vervoerfunctie voorop. De wegen worden gebiedsontsluitingswegen genoemd.
Deze factsheet gaat over de openbare verlichting van de gemeente of van de provincie langs de wegen in de hoofdstructuur. Klik hier voor wegen in het buitengebied. Verder is er terrein- en gebouwverlichting van particulieren en bedrijven zichtbaar.
Gemeentelijk beleid - verlichtingssterkte (hoeveel licht)
In principe kiest de gemeente bij nieuwe aanleg en reconstructie voor een verlichtingssterkte van circa 70% van die landelijke adviesrichtlijn. Uitzonderingen zijn doorgaande wegen waar meer licht nodig is vanwege de verkeersveiligheid. Op wegvakken waar nieuwe verlichting wordt aangebracht, wordt verlichting nog verder teruggedimd in de nachtelijke uren.
Hiermee geeft de gemeente invulling aan Bewust Verlichten: verlichten op maat, passend bij de situatie, en rekening houdend met energieverbruik en lichtvervuiling.
Foto 1: De Stationsweg en het fietspad worden gelijkmatig verlicht met goed gerichte witte LEDlampen.
Foto 2: Zeer bewuste verlichting op de N347 attendeert de weggebruiker op de middengeleider. Het zwarte wegdek met witte belijning met reflectoren biedt passieve markering. De zeer vlakke ledlampen zijn van de zijkant vrijwel niet zichtbaar en lichten alleen het wegdek aan.
Foto: op de Varsenerdijk Ommen verlichten de LED armaturen de weg gelijkmatig met wit licht maar met een lage verlichtingssterkte. De bermen zijn niet gemarkeerd. Het fietspad ernaast wordt deels meeverlicht met de hoofdrijbaan, maar er zijn enkele rondstraler geplaatst ter oriëntatie.
Foto′s: op de Strangeweg is goed het verschil tussen oude (links) en nieuwe (rechts) verlichting te zien. Het nieuwe witte licht geeft een beter zicht, kleurherkenning, is gelijkmatiger en geeft minder strooilicht naar de omgeving. De verlichtingssterkte hoeft niet hoog te zijn, als de kwaliteit en gelijkmatigheid van het licht goed is.
Gemeentelijk beleid - gelijkmatigheid
Niet alleen de verlichtingssterkte is van belang. De gemeente is van mening dat vooral de gelijkmatigheid van verlichting de verkeersveiligheid en het straatbeeld bepaalt. De gelijkmatigheid is de mate waarin het licht egaal verspreid is over het wegdek. De gemeente streeft naar een gelijkmatige verlichting volgens de landelijke adviesrichtlijn op momenten dat lantaarnpalen worden geplaatst of verplaatst. In de uren dat verlichting wordt gedimd, blijft de gelijkmatige spreiding gelijk.
Foto′s: Langs de Zwolseweg en de Balkerweg in Ommen staat nog oudere, geel-oranje verlichting. De gelijkmatigheid is wel vrij hoog doordat de masten hoog zijn en dicht op elkaar. Het fietspad wordt op deze locaties aan de rand van de bebouwde kom meeverlicht met de hoofdrijbaan.
LED verlichting
In het jaar 2014 zijn ongeveer 10% van de lantaarnpalen langs de hoofdstructuur uitgerust met LED lampen.
Rotondes
Op rotondes kiest de gemeente (soms provincie) voor een hoge gelijkmatigheid. Rotondes zijn daardoor van een afstand goed zichtbaar en de verkeersveiligheid wordt gewaarborgd. In verband met de verkeersveiligheid worden de rotondes ook ’s nachts volledig aangelicht. Alleen tussen 2 en 6 uur in de nacht wordt de verlichtingssterkte naar 75% gedimd ten opzichte van de andere uren.
Foto links: De ′Manitoba′ rotonde op de Hammerweg/Besthemmerveldweg is aangelegd volgens de techniek van enkele jaren geleden met 8 gele lampen op de rotonde. Van iedere zijde zijn er zogenaamde ′inleidende′ lantaarnpalen zodat weggebruikers de rotonde tijdig zien aankomen.
Foto rechts: De rotonde op de Schurinkstraat/Strangeweg is met 4 LEDlampen op hoge masten gelijkmatig verlicht terwijl de omgeving goed donker blijft. Ook hier zijn enkele inleidende LEDlampen geplaatst om de komst van de rotonde aan te kondigen.
Foto 1: Rotonde N48/N36 Ommen wordt met gele lampen verlicht.
Foto 2: Rotonde Ommerweg N34/N36, net buiten de Ommense gemeentegrens, in Hardenberg. Door de twee fel witte lampen is de attentiewaarde hoger voor de weggebruiker. Voor de nabijgelegen carpoolplaats, zie factsheet parkeerterreinen.