Bedrijven(terreinen)

Op bedrijventerreinen en bij individuele bedrijven/kantoren is meestal een combinatie zichtbaar van: 

• reclameverlichting
• aanstraalverlichting
• licht dat van binnen het gebouw naar buiten straalt
• terreinverlichting van het bedrijf zelf
• openbare verlichting

Ook al is de verlichting in Ommen over het algemeen bescheiden, toch zijn veel bedrijven ′s nachts goed zichtbaar. De verlichting kan weggebruikers afleiden of hinderen, zeker wanneer er weinig of geen openbare verlichting is.

Beleid gemeente voor openbare verlichting

Voor bedrijventerreinen kiest de gemeente straatverlichting die past bij de functie en het gebruik van het terrein. Ook wordt er met de situatie van verkeers- en sociale veiligheid rekening gehouden. 

Oudere bedrijventerreinen hebben vaak nog oranje of geel licht en door de grote mastafstanden is er geen gelijkmatige verlichting. Deze verlichting levert geen problemen op. Alleen als een gebied totaal wordt gerevitaliseerd of nieuw aangelegd, wordt er gestreefd naar een gelijkmatigheid conform de genoemde adviesrichtlijn.

De gemeente weegt per situatie af of de verlichtingssterkte conform de landelijke adviesrichtlijn ROVL-2011 passend is. Waar mogelijk wordt verlichting op bedrijventerreinen gedimd in de avond en de nachtelijke uren. Bij vervanging van de armaturen wordt er voor energiezuinig wit LED-licht gekozen om het zicht en de kleurherkenning te optimaliseren.

Om de stads/dorpsrandzones donker te houden vanaf het buitengebied, kiest de gemeente zeker in die gebieden voor armaturen die minimaal lichthinder geven. 

Foto links: Bedrijventerrein De Rotbrink is nog in ontwikkeling. Er is oranje verlichting geplaatst ter oriëntatie, met een lage gelijkmatigheid en verlichtingssterkte. Een toekomstig nieuw verlichtingsplan houdt rekening met het aanliggende open landschap en het Ommerbos. 

Foto rechts: Bedrijventerrein De Strangen met nieuwe witte verlichting met een hoge gelijkmatigheid.

Gemeentelijk beleid voor andere lichtbronnen

1. Oproep aan bedrijven

De gemeente vraagt ondernemers om bij haar beleid van Bewust Verlichten aan te sluiten. Dat kan door ’s nachts de bedrijfsverlichting te dimmen of zelfs uit te schakelen. Denk daarbij aan terrein- en reclameverlichting, gevelaanlichting en de verlichting binnen in het gebouw. Het resultaat: een lagere energierekening! Bij nieuwe aanschaf kan er voor een goed gericht, vlak en dimbaar armatuur worden gekozen van de juiste sterkte. Soms is een nieuwe lamp niet mogelijk of niet nodig. Door eenvoudigweg de verlichting goed te richten, treedt er minder lichtvervuiling op. Felle lampen kunnen weggebruikers hinderen.

De gemeente overweegt haar eigen aanlichting van gebouwen uit te schakelen vanaf 23 uur in de winterperiode en vanaf 1 uur in de zomerperiode. 84% van de respondenten op de enquête bij dit beleidsplan ondersteunt dit voornemen. De gemeente verzoekt bedrijven om haar voorbeeld te volgen en verlichting voor reclame en gevels in de nachtelijke uren uit te schakelen. Verlichting voor veiligheid kan aanblijven. 81% van de respondenten is het eens met deze insteek omdat promotionele verlichting in de nachtelijke uren weinig kijkers trekt. 

2. Gemeente & ondernemers

De gemeente werkt samen met koepelorganisaties van winkeliers en andere ondernemers en met parkmanagement van bedrijventerreinen. Het onderwerp verlichting, donkerte en energiebesparing wordt binnen deze samenwerkingsverbanden ter sprake gebracht. Bij bouwplannen van bedrijven zal de gemeente aandacht hebben voor de diverse soorten verlichting.

De gemeente zal vanuit het kennispunt Energie & Duurzaamheid in gesprek gaan met eigenaren van bestaande verlichting die storend is voor omwonenden, weggebruikers of het donkere landschap. Besproken wordt welke maatregelen er mogelijk zijn om de overlast te beperken. Zoals afgesproken in het landelijke Energieakkoord, gaat de gemeente stimulering, toezicht en handhaving op energiebesparing bij bedrijven structureler uitvoeren. De aanpak voor bewust verlichten volgt bij voorkeur het stimulerende spoor, dus ′in gesprek gaan met′ en alleen waar nodig het regulerende spoor bewandelen.

3. Bij herstructurering

Bij herstructurering van bedrijventerreinen of winkelstraten investeert de gemeente in de kwaliteit van de openbare ruimte inclusief de openbare verlichting. Bij het opstellen van een beeldkwaliteitplan wordt ook het beeld in de donkere uren meegenomen. Bij het opstellen van het verlichtingsplan wordt ook de situatie qua veiligheid onder de loep genomen. Uitgangspunt is dat verlichting niet standaard en vanzelfsprekend is, maar goed moet passen bij de omgeving en bij wat er werkelijk nodig is. Ondernemers worden daarom bij herstructurering uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan bewust verlichten en daarmee aan de ruimtelijke kwaliteit. 

4. Bij een zeer storende lichtbron

Bij een ernstig storende lichtbron gaat de gemeente hierover in gesprek met de ondernemer. Als het nodig is om handhavend op te treden, kan de gemeente de omgevingsvergunning of het Activiteitenbesluit benutten. Leidraad vormt de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van Lichthinder.

5. Reclameverlichting

Bij reclame gaat het onder andere om verlichte naamborden en gevels. Door de opkomst van LED en de ontwikkeling van displays zijn er landelijk veel bewegende of knipperende reclames in opkomst. Dit is niet toegestaan in de gemeente Ommen (Reclame/welstandsbeleid). 

Foto: Aan de Hessenweg zitten in het Koopcentrum West5 meerdere bedrijven gevestigd. Het terrein is bescheiden verlicht passend bij de donkere omgeving.

Veiligheid

Bij bedrijven waar veel problemen zijn met inbraak, wordt vaak voor een mix aan maatregelen gekozen, zoals:

• camera′s die ook bij weinig licht goed beeld geven
• hekwerk
• alarminstallatie
• beveiligingspersoneel
• verlichting

Verlichting is hierbij ondersteunend maar biedt op zichzelf geen veiligheid zonder andere vormen van toezicht. Een bewuste afweging is noodzakelijk. Licht kan inbrekers ook juist helpen om gemakkelijker hun slag te slaan, te zien waar interessante spullen liggen en waar ze naar binnen kunnen. Als een lamp met aanwezigheidsdetectie aanspringt, valt dit vaak meer op dan een inbreker die rondloopt bij continu brandende lampen.

Foto: cameratechniek ontwikkelt zich snel. Er zijn camera′s op de markt die bij weinig licht toch een goed beeld geven.

Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO)

De gemeente Ommen stelt niet de eis dat bedrijventerreinen aan het KVO moeten voldoen. Op bedrijventerreinen De Strangen en Alteveer is er echter wel voor gekozen. De gemeente, politie en bedrijven spreken over een passende set aan maatregelen. Het gesprek gaat daarbij ook over de openbare verlichting én over de bedrijfsverlichting in relatie tot veiligheid. De bedoeling is om niet automatisch te kiezen voor meer licht alsof dit een garantie voor veiligheid is. De gemeente is van mening dat een samenhangende set aan (preventieve) maatregelen nodig is waar verlichting onderdeel van uitmaakt. Het Handboek KVO doet hier suggesties voor: 

• Goede gelijkmatigheid van de openbare verlichting
• Wit licht toe te passen als er ook langzaam verkeer is
• Dat bomen de verlichting niet hinderen
• Bedrijfskavel aan zijde openbare weg goed verlichten
• Ingangen van opslagruimten (dynamisch) verlichten in het geval als ze zichtbaar zijn van openbare weg
• Liefst gezamenlijke camera’s, anders eigen camera met goede verlichting

Individuele bedrijven in de nacht

De foto′s hieronder geven een beeld van individuele bedrijven en instellingen in de nacht binnen de bebouwde omgeving en in het buitengebied.

Foto′s: Bedrijven maken gebruik van verlichting. Soms is dit functioneel voor de bedrijfsvoering of veiligheid, soms voor promotie en decoratie. Vaak is een bedrijf zich er niet van bewust dat felle lampen opvallen in een donkere omgeving, van veraf zichtbaar zijn en soms zelfs weggebruikers storen. De gemeente spreekt met bedrijven om te zien of er mogelijkheden zijn om energie(kosten) en lichthinder te verminderen.